Jakie są główne różnice między pianinem cyfrowym a keyboardem?
Zalety pianina cyfrowego:
Ważona, dynamiczna klawiatura:
Pianino cyfrowe ma jedną najistotniejszą cechę: ważoną, dynamiczną klawiaturę, która jak najwierniej przypomina klawiaturę w pianinie klasycznym. Oznacza to, że sposób wydobycia dźwięku jest taki sam: jeśli klawisz dotkniemy cicho i spokojnie, to dokładnie tak on zabrzmi, jeśli będziemy zwiększać dynamikę, to nasze emocje będą przekazywane przez instrument. Pianino cyfrowe przekazuje nie tylko stopień głośności, ale też barwę dźwięku i emocje grającego.
Keyboardy, nawet te posiadające dynamiczną klawiaturę, nie imitują tradycyjnego pianina w tak doskonały sposób. Często klawiatura keyboardów jest opisana jako "połowicznie-ważona" ("semi-weighted"). Taki mechanizm taka daje mniejszą kontrolę nad klawiaturą, choć pozwala na szybszą grę. Klawiatura określona jako "fully weighted" daje lepszą kontrolę nad dźwiękiem oraz wrażenie gry zbliżone do pianina akustycznego. Przyzwyczajenie się do wydobycia dźwięku w sposób wystarczający dla keyboardu, jest niewystarczający dla pianina i taki nawyk może utrudnić potem poprawną grę na pianinie. Ciekawym doświadczeniem może być wykonanie na keyboardzie Nokturnów Chopina, gdzie potrzeba lekkości, łagodności. Keyboard pozostaje niewrażliwy na emocje grającego, reagując jedynie (przy dynamicznej klawiaturze) poziomem nagłośnienia.
Dynamika oddająca emocje grającego:
Poza mechaniką klawiatury, keyboard różni się od pianina również sposobem generowania dźwięku. W keyboardach dźwięk jest bardziej sztuczny, co wynika z faktu, że jest on najczęściej generowany za pomocą cyfrowego generatora. W przypadku pianin cyfrowych dąży się do jak najwierniejszego odwzorowania dźwięku instrumentów akustycznych, dlatego też najczęściej do pianin cyfrowych wgrywane są próbki / sample, uwzględnia się też głośność drgania struny i inne szczegóły pomijane w keyboardach.
Zazwyczaj głośniki zastosowane w keyboardach są o mniejszej mocy niż te w pianinach cyfrowych, co wynika z zastosowania mniejszych głośników. Warto jednak zwrócić uwagę, że coraz częściej różnice w specyfikacjach i głośnikach zacierają się, jednak dominującą różnicą pozostaje różnica w zastosowanym mechaniźmie klawiatury.
Keyboard a Etiuda Rewolucyjna:
Wyobraźmy sobie Etiudę Rewolucyjną Chopina: utwór piękny, pełen pasji, porywający. Akord rozpoczynający to olbrzymi ładunek energetyczny. W takim utworze szczególnie ważny jest sposób wydobycia dźwięku i dynamika grającego, które decydują o barwie akordu. Keyboard oferuje tu jedynie zwiększenie głośności.
Po pierwszym akordzie jest solowe zejście lewą ręką, gdzie dźwięk powinien być mocny, trzymający w napięciu. Tu pianino cyfrowe wydobędzie moc fortepianu, nasze emocje przełożą się na brzmienie, usłyszymy pełne napięcia zejście do basów zakończone potężnym akordem. W przypadku keyboardu grający na pewno wydobędzie forte, jednak może być zdziwiony jak jego emocje są tłumione przez niewzruszoną klawiaturę. Lewa ręka ropocznie solową partię, której moc będzie można usłyszeć dzięki opcji głośności. Tym większe będzie rozczarowanie, gdy w pełnej napięcia solowej partii basów"skończy się" nam klawiatura.
"Dla Elizy" na keyboardzie:
Jednak w pierwszych latach nauki rzadko sięga się po etiudy Chopina. Nietrudnym, a zawsze wywołującym aplauz publiczności, jest popularny utwór "Dla Elizy" Beethovena. Tu, powracający kilkakrotnie temat, wymaga dynamiki i róźnorodności barwy. Keyboard pozwoli nam zacząć cicho, pianissimo, powtórzenie już głośniej (mezzo forte), ale na ile powtórzeń starczy nam cierpliwości, by zachwycać się poziomem głośności? Z kolei wczęści środkowej, będzie trzeba ominąć kilka taktów, gdyż w prawej ręce"skończy się" nam klawiatura.
Pedały:
Dodatkową, choć nie kluczową różnicą jest fakt, że w keyboardach nie jest dostępna opcja pedalizacji. Czyli nie można korzystać z pedałów - więc odpowiednio wydłużać czy wyciszać brzmień jak w instrumentach akustycznych. Warto też zwrócić uwagę, że nawet pianina cyfrowe o typie budowy "slim, czyli w formie prostopadłościanu a nie o klasycznej budowie, mają nienaturalne położenie pedałów. Pedały są zbyt wysunięte do przodu i korzystanie z nich nie jest wygodne.
Zalety keyboardu:
Keyboard posiada wiele zalet niedostępnych dla pianina cyfrowego:
Funkcje dodatkowe dostępne w keyboardzie:
Keyboard świetnie sprawdza się w zespole, najczęściej jako akompaniament. Bardzo często specyfikacja techniczna prawie każdego keyboardu jest imponująca- liczba barw: 500 czy 600, podczas gdy pianino wielokrotnie mniej, funkcja samplingu na 10 sekund, liczba rytmow: 300... Specyfikacja wspaniała, warto jednak wypróbować brzmienie instrumentu.
Łatwość przenoszenia:
Waga keyboardów to zazwyczaj kilkanaście kg. Łatwo więc instrument przenosić. Waga pianina cyfrowego to kilkadziesiąt kilogramów. W pianinach cyfrowych o klasycznej obudowie, często też niemożliwe jest korzystanie z samej klawiatury, ponieważ głośniki są od spodu głównej części. Stąd transport pianin cyfrowych jest znacznie bardziej kłopotliwy.
Różnice w wyglądzie:
W uproszczeniu można przedstawić keyboard, jako samą klawiaturę, podczas gdy pianino cyfrowe to instrument z wbudowaną klawiaturą, obudową i pedałami.
Piszę o "uproszczeniu", ponieważ coraz częściej spotyka się opcję zakupu keyboardu / stage piano, do których można dokupić obudowę. Przykładem może być Roland F-20, prezentowany na stronie zarówno w sekcji "stage piano" jak i "pianino cyfrowe", tylko z inną obudową. Poniżej dokładnie ten sam instrument, tylko z różną podstawą:
F-20 jako stage piano.
F-20 jako pianino cyfrowe.
Jaką więc podjąć decyzję wybierając instrument?
Wystarczy odpowiedzieć sobie na pytanie, co jest dla nas ważniejsze: instrument reagujący brzmieniem i barwą na przekazywane emocje czy też świetne specyfikacje techniczne oraz łatwość transportu?